Friday, 5 April 2024
Wadern of Masked Muse
Nội dung trên hình ảnh là bài phỏng vấn của một sinh viên ngành truyền thông tại đại học HAN bên Hà Lan về sở thích và thói quen sưu tập mặt nạ của mình, phục vụ cho một bài tập nghiên cứu hành vi tiêu dùng của nhóm người có một sở thích đặc biệt nào đó. Những câu phỏng vấn rất hay và chuyên nghiệp. Phần đồ họa trình bày bài nghiên cứu thật sự rất ấn tượng, làm nổi bật và dễ hiểu chủ đề. Mình chia sẻ nội dung phần phỏng vấn mời mọi người coi chơi, có thể tìm thấy nội dung dịch qua tiếng Việt ở bên dưới.
The content on the image is an interview of a communications student at HAN University who is studying communications in the Netherlands. This article reseach on consumer behavior of a special group, someone with a special interest. My hobbies and mask collecting habits is choiced for this case study. The interviews are very good and professional. The graphic presentation of the research paper is truly impressive, highlighting and making it easy to understand the topic. I share the content of the interview for everyone for reference.
Gặp gỡ Ông Thông Trần, một kỹ sư cơ khí tại Việt Nam. Ông ấy là một người đàn ông chăm chỉ và đam mê, luôn có những ý tưởng độc đáo trong đầu. Ông ấy rất quan tâm đến việc tìm hiểu các nền văn hóa và hiểu cách các nền văn hóa khác nhau có những mối liên hệ không ngờ tới, và sở thích độc đáo này đã đưa anh ấy đến với Thế giới mặt nạ.
Ông Thông có chiếc mặt nạ đầu tiên cách đây 25 năm và liên tục sưu tầm mặt nạ kể từ đó. Tuy nhiên, bước ngoặt lớn là khi anh tìm thấy chiếc mặt nạ yêu thích nhất trong bộ sưu tập - Pangu.
Cuộc hành trình bắt đầu,
“Chính chiếc mặt nạ Pangu này đã khiến tôi suy nghĩ nghiêm túc về niềm đam mê sưu tập mặt nạ của mình. Kể từ đó, tôi luôn thôi thúc tìm kiếm ý nghĩa ẩn giấu đằng sau những chiếc mặt nạ, truy tìm nguồn gốc của chúng và giải thích sự tồn tại của chúng trong những câu chuyện xung quanh cuộc sống thực sự của những chiếc mặt nạ.”
Rõ ràng chiếc mặt nạ này có tác động rất lớn đến cuộc sống cũng như niềm đam mê của anh ấy, được chứng minh bằng cách anh ấy coi chiếc mặt nạ này như một phần bản sắc của mình: "Mọi người thường gọi tôi là "Pangu" Thong vì những chiếc mặt nạ đẹp nhất trong bộ sưu tập mặt nạ của tôi tượng trưng cho vị thần sáng tạo, có tên là Pangu trong thần thoại Trung Quốc."
Một cái nhìn thoáng qua về Mặt nạ
Có rất nhiều cách để phân biệt mặt nạ nhưng để đơn giản, anh Thông chia bộ sưu tập của mình thành 2 loại: Mặt nạ biểu diễn và Mặt nạ nghi lễ.
Bạn có thể thấy mặt nạ biểu diễn tại nhiều lễ hội diễn ra trên khắp châu Âu. Bạn cũng có thể tìm thấy những chiếc mặt nạ tương tự trong các vở kịch của Ý. Đi xa về phương Đông, những chiếc mặt nạ biểu diễn xuất hiện rực rỡ trong kinh kịch Trung Quốc hay huyền bí và u sầu trong kịch Noh Nhật Bản.
Mặt nạ thiêng sẽ kể cho bạn câu chuyện về những tín ngưỡng nguyên thuy, những tín ngưỡng này đã tỏa sáng như thế nào cho đến ngày nay, chúng đã thay đổi như thế nào để thích nghi với cuộc sống hiện đại hay chúng đã phải lụi tàn như thế nào vì không gian dành cho nghi lễ không còn cơ hội tồn tại.
Tất cả đều là MỘT
Trong bộ sưu tập của anh Thông, tất cả những chiếc mặt nạ đều khác nhau, từ hình thức, chất liệu, thậm chí cả nguồn gốc của chúng, nhưng bạn có bao giờ tin rằng chúng đều có mối liên hệ với nhau không? Mối liên hệ ẩn dưới giữa những chiếc mặt nạ này chính là động lực để anh Thông đi vòng quanh thế giới và mang về nhà những "gương mặt" độc đáo này:
"Tôi thấy rằng mặt nạ của mỗi quốc gia, mỗi vùng trong một quốc gia đều có nét riêng nào đó. Nhưng những đặc điểm độc đáo này nằm trong một mạng lưới chung có thể gọi là Thế giới mặt nạ. Có một mối liên hệ giữa chúng do tín ngưỡng, lịch sử hoặc huyền thoại. Càng đi sâu về nguồn gốc của chúng, tôi càng tìm thấy những điểm tương đồng, hay có thể nói rằng: Tôi có thể nghe thấy tiếng nói chung giữa các nền văn hóa qua những chiếc mặt nạ của họ. Điều này thực sự thú vị, nó thúc đẩy tôi đam mê sưu tầm và nghiên cứu mặt nạ”.
"Luôn có một câu chuyện đằng sau chiếc mặt nạ"
Những chiếc mặt nạ trong vở kịch Khol của Thái Lan, Lakhon Khol của Campuchia và Pra Lak Pra Ram của Lào hay Robam của Việt Nam sẽ cho bạn biết sử thi vĩ đại Ramayana của Ấn Độ đã lan truyền, biến đổi và ảnh hưởng đến cuộc sống nơi nó đến như thế nào.
Những chiếc mặt nạ Yao trong bộ sưu tập của Thông sẽ kể cho bạn câu chuyện về tín ngưỡng nguyên thủy. Nó đến từ đâu? Việc thay đổi mô hình xã hội đã tác động đến nó như thế nào? Tín ngưỡng nguyên thủy hòa nhập với Đạo giáo Trung Quốc như thế nào.
Một chiếc mặt nạ có thể cho bạn biết về thế giới!
Câu chuyện mà một chiếc mặt nạ có thể chứa đựng bên trong nó là không giới hạn và phức tạp.
- Thông Trần -
Người lưu giữ.
Ông Thông nhận thấy sở thích sưu tập những chiếc mặt nạ gắn liền với bí ẩn bí mật bên trong chúng. Điều này thậm chí còn kích thích trí tò mò của anh ấy nhiều hơn khi anh ấy đứng trước một đồ vật nhân tạo khác, vì vậy chiếc mặt nạ trở nên độc đáo trong tâm trí của những nhà sưu tập kỳ cựu này và khiến anh ấy muốn đầu tư vào mặt nạ hơn là các loại bộ sưu tập khác.
Những khía cạnh văn hóa ẩn chứa trong những chiếc mặt nạ này cũng chính là yếu tố làm tăng thêm niềm đam mê và tạo thêm hứng thú cho hành trình “săn kho báu” của anh.
"Mỗi chiếc mặt nạ là một sáng tạo độc đáo, đó là điều tôi yêu thích nhất khi sưu tập mặt nạ."
Tình yêu dành cho sự độc đáo của mỗi chiếc mặt nạ chính là điều giữ “lửa” trong anh Thông. Một phép ẩn dụ mà anh dùng để mô tả cảm giác của mình khi bổ sung thêm vài chiếc mặt nạ vào bộ sưu tập của mình: Cảm giác như bạn đang bóc một củ hành, bên ngoài có nhiều lớp vỏ, và bất cứ khi nào bạn nghĩ mình đã chạm tới lõi, thì ở đó, luôn luôn có nhiều lớp nữa. Tuy nhiên, khoảnh khắc nhìn thấy vẻ ngoài trắng nõn và mịn màng của củ hành thì mọi nỗ lực đều được đền đáp. Khi gọt hành, bạn sẽ chảy nước mắt, mũi muốn hắt hơi và có thể muốn dừng lại, nhưng với sự kiên nhẫn và niềm tin mãnh liệt, những khoanh hành chiên thơm ngon sẽ chờ đợi bạn!
“Khi đam mê của bạn đủ lớn thì sẽ không có trở ngại nào”.
Trong hành trình dài 25 năm của ông Thông, ông đã gặp nhiều thử thách khác nhau nhưng thách thức lớn nhất là tiền bạc và thời gian. Vì sưu tập mặt nạ không phải là công việc của ông nên ông không thể dành cả ngày để tìm mặt nạ hoặc cả năm đi khắp thế giới để mang về nhà một số mặt nạ. Ngoài ra, một số mặt nạ còn thuộc về báu vật của một quốc gia nào đó. Trong trường hợp này, việc sở hữu một chiếc mặt nạ như vậy là gần như không thể.
Đây là câu nói của anh khi được hỏi làm thế nào anh vượt qua mọi thử thách. Hành trình tìm kiếm mặt nạ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều khi bạn có đủ tình yêu thương, điều đó sẽ tạo nên "một sự kết nối gần như tâm linh dẫn bạn đến nơi bạn cần đến để có mặt nạ."
Hơn nữa, văn hóa đôi khi cũng tạo ra những hạn chế cho bộ sưu tập của ông Thông.
"Mặt nạ chết là một ví dụ, văn hóa của chúng tôi không chấp nhận việc ghi lại khoảnh khắc cận kề cái chết và việc lưu giữ hình ảnh của thi thể luôn bị coi là không may mắn. Vì vậy, việc thu thập mặt nạ chết là không thể chấp nhận được".
Cách anh ấy mua hàng.
Vì ông Thông là một nhà sưu tập mặt nạ kỳ cựu nên ông luôn nỗ lực để có được những món đồ đặc biệt. Mặt nạ được sản xuất với số lượng lớn chỉ để trang trí và việc sưu tập chúng không phải là mục tiêu của ông Thông. Đôi khi tìm kiếm mặt nạ từ những nhà sưu tập khác là việc anh ấy làm.
"Bộ sưu tập mặt nạ của tôi đến từ các "đại lý" chuyên săn đồ cổ. Tôi luôn có đơn đặt hàng mặt nạ cho họ".
Khi được hỏi liệu anh có sẵn sàng mua một chiếc mặt nạ sản xuất hàng loạt ở cửa hàng lưu niệm của bảo tàng hay không, anh nói rằng anh sẽ mua nó như một món quà lưu niệm trong chuyến đi hơn là một khoản đầu tư cho bộ sưu tập của mình.
Từ một góc độ khác,
Ông Thông thật may mắn khi có vợ và các con luôn ủng hộ (trong đó có tôi) bên cạnh và ngưỡng mộ niềm đam mê đặc biệt của anh. Bạn bè và hầu hết những người anh gặp đều tỏ ra thích thú khi biết anh có niềm đam mê sưu tập mặt nạ. Nhiều nhà nghiên cứu, nhà báo bày tỏ sự ngưỡng mộ trước nỗ lực nuôi dưỡng niềm đam mê này của anh.
Trên thực tế, bộ sưu tập của ông ấy đã được giới thiệu trong một bài báo đáng tin cậ ̣(lần đầu tiên trong đời tôi nhìn thấy cả một đoàn làm phim ngoài đời thực khi họ phỏng vấn ông ấy).
"Có lẽ chết mới hết thôi, chứ không bao giờ tôi có ý định dừng lại. Mà tôi cũng không có lý do gì để dừng lại."
Bạn có thể bấm vào đây để xem bộ sưu tập mặt nạ của anh ấy (Video bằng tiếng Việt)
"Những gì người khác nghĩ không liên quan đến sở thích của tôi. Có rất ít người sưu tập mặt nạ trên khắp thế giới. Khi bạn chọn niềm đam mê này, bạn không chọn đứng về phía số đông."
Niềm đam mê sưu tập mặt nạ này rõ ràng là rất độc đáo và anh Thông thích ý tưởng trở nên khác biệt!
"Khác biệt là một điều gì đó rất đặc biệt. Bạn phải xác định bản thân bằng những gì người khác không có. Theo tôi, sưu tầm mặt nạ là một cách tuyệt vời để làm điều đó. Khi mọi người nghĩ về bạn, họ sẽ nói rằng anh chàng này có một điều rất đặc biệt. Bộ sưu tập mặt nạ, hãy thử khám phá xem đằng sau khuôn mặt anh ấy là gì. Và tôi luôn thích thú với mọi ý tưởng như vậy”.
Mạng lưới,
Tìm cách tương tác với những người có cùng sở thích luôn là ưu tiên hàng đầu của anh Thông. Tuy những mối quan hệ đó thường không nhiều nhưng chúng luôn bền vững và thường xuyên sau khi một mối quan hệ được thiết lập.
Nói về điều này, tôi muốn chia sẻ những quan sát của mình về tầm quan trọng của việc kết nối mạng lưới của anh Thông. Câu chuyện này xảy ra cách đây khoảng 10 năm. Anh Thông kết nối với một sinh viên năm cuối trường Đại học Mỹ thuật lúc đó đang làm đồ án tốt nghiệp. Sinh viên này đang thực hiện nghiên cứu về mặt nạ cho một phần dự án của mình và anh Thông sẵn sàng chia sẻ bộ sưu tập cũng như nghiên cứu của mình để lấy tài nguyên cho dự án này. Vào cuối ngày, sinh viên có cơ hội có buổi triển lãm riêng về đồ án tốt nghiệp của mình và chúng tôi đã được mời đến tham quan. Buổi triển lãm thật tuyệt vời, và tôi thực sự tự hào khi đứng trước căn phòng trưng bày những chiếc mặt nạ.
Ông Thông không chỉ gặp gỡ, kết bạn với những người cùng đam mê sưu tập mặt nạ mà còn chia sẻ những nghiên cứu, bộ sưu tập của mình với thế giới. Ông ấy đã có nhiều cuộc triển lãm, nhiều bài báo viết về anh ấy và một blog để chia sẻ thói quen sưu tầm của mình.
Ông Thông và ông Wu (một nhà sưu tập mặt nạ khác) dưới bảo tàng Clay Man Mr. Wu (泥人吳).
"Các sự kiện liên quan đến mặt nạ rất hiếm ở nước tôi, nhưng tôi cũng có một cuộc triển lãm bộ sưu tập mặt nạ Yao của mình dành cho các chuyên gia hàng đầu chuyên nghiên cứu về dân tộc này. Triển lãm đã nhận được nhiều lời khen ngợi và truyền cảm hứng cho một số nhà nghiên cứu dành sự quan tâm thực sự của họ cho " lĩnh vực mới" này. "Nếu có sự kiện nào liên quan đến mặt nạ, tôi sẵn sàng tham gia mà không cần bất kỳ yêu cầu nào”.
Những khuôn mặt của tương lai
Việc tìm được một chiếc mặt nạ đẹp đã trở nên khó khăn hơn ban đầu, điều mà ông Thông cho rằng đó là dấu hiệu cho thấy thị trường đang phát triển. Thế hệ trẻ đang bắt đầu nhận ra rằng mặt nạ là di sản quý giá mà tổ tiên để lại. Nhiều người quyết tâm giữ lại di sản gốc của tổ tiên. Ngược lại, một số nghệ nhân đang cố gắng đổi mới hình thức mặt nạ để đại chúng dễ tiếp cận hơn.
Trao đổi về căn nguyên của sự phát triển này, ông Thông đưa ra những lý do: “Xu hướng nghệ thuật hiện đại đang tìm thấy ở mặt nạ một chất liệu rất phù hợp để thể hiện những mối quan hệ phức tạp, nhiều tầng ý nghĩa bởi những thứ này vốn có trong bản chất của mặt nạ. Tính chất ẩn dụ và khoa trương của nhiều chiếc mặt nạ là một ví dụ. Sự thay đổi lối sống cũng tác động mạnh mẽ đến mặt nạ. Tính chất nghi lễ của việc sử dụng mặt nạ đang dần nhường chỗ cho nghệ thuật trình diễn. Nhiều mặt nạ của các vị thần Nhật Bản được sử dụng trong ngành công nghiệp trò chơi điện tử. Phim ảnh và rạp hát ngày càng sử dụng mặt nạ nhiều hơn, ngành du lịch cũng dùng mặt nạ làm điểm nhấn để thu hút du khách”.
Những lời cuối.
"Sưu tầm mặt nạ là một cuộc hành trình xuyên không gian và thời gian vào thế giới văn hóa và tâm linh. Thông qua chiếc mặt nạ và cách nó được thể hiện, bạn sẽ thấy quá khứ và hiện tại được kết nối với nhau, nền văn minh này kết nối với nền văn minh khác. Bạn sẽ thấy rằng sự kế thừa những giá trị phổ quát của con người không bao giờ bị gián đoạn hay bị phá vỡ dù có những thay đổi tàn khốc của thời gian tác động đến đời sống con người.
Với chiếc mặt nạ, bạn sẽ nhìn cuộc sống theo một cách khác vì bạn có cơ hội trải nghiệm cuộc sống qua hốc mắt của chiếc mặt nạ từ chính đôi mắt của mình."
Xin chân thành cảm ơn ông Thông vì đã trò chuyện với chúng tôi và đưa ra rất nhiều hiểu biết quý giá về niềm đam mê của ông.
Subscribe to:
Posts (Atom)